ฝีสมอง ฝีในสมอง (Brain abscess)
บทนำ
ภาวะติดเชื้อในสมอง (Central nervous system infection) เป็นโรค/ภาวะที่มีอันตรายต่อสมองและชีวิตอย่างยิ่ง เช่น ภาวะเยื่อหุ้มสมองอักเสบ เนื้อสมองอักเสบ และฝีในสมอง/ฝีสมอง (Brain abscess) ซึ่งโดยเฉพาะฝีในสมองที่จะก่อให้เกิดอันตรายต่อสมองและชีวิตอย่างยิ่ง เราจึงต้องทราบความผิดปกติของโรคนี้เป็นอย่างดี เพื่อที่จะได้รีบพบแพทย์เพื่อรับการรักษาได้ทันเวลา
โรคฝีสมองคืออะไร ?
โรคฝีสมอง คือ โรค/ภาวะติดเชื้อ (จากเชื้อแบคทีเรีย หรือ เชื้อรา) ในเนื้อสมองที่ก่อ ให้เกิดอาการผิดปกติทางระบบประสาท เนื่องจากเชื้อก่อโรคนั้นจะทำให้เนื้อสมองกลายเป็นฝี (Abscess) ในเนื้อสมอง ทำให้มีอาการผิดปกติต่าง ๆ เกิดขึ้น จนอาจเป็นสาเหตุให้เสียชีวิตได้
โรคฝีสมอง พบได้ไม่บ่อย ส่วนใหญ่แล้วพบบ่อยในวัยเด็กมากกว่าในผู้ใหญ่ เนื่องจากสา เหตุหลักเกิดจากโรคประจำตัวที่เป็นสาเหตุ คือ โรคหูน้ำหนวก โรคหัวใจพิการชนิดเขียวคล้ำแต่กำเนิด ส่วนในผู้ใหญ่ สาเหตุมักเกิดจากอุบัติเหตุที่ศีรษะ
โรคฝีสมอง เกิดได้อย่างไร?
โรคฝีสมองเกิดขึ้นจาก
– การติดเชื้อของสมองจากอวัยวะข้างเคียงสมองที่กระจายเชื้อต่อไปยังสมอง เช่น หูน้ำ หนวก ฟันผุ แผลบริเวณใบหน้า ศีรษะ เป็นต้น
– การติดเชื้อในกระแสเลือด (ภาวะพิษเหตุติดเชื้อ) แล้วกระจายไปที่สมอง
– การติดเชื้อในสมองโดยตรง เช่น อุบัติเหตุต่อสมอง หรือผลข้างเคียง/ภาวะแทรกซ้อนจากการผ่าตัดสมอง
ใครมีปัจจัยเสี่ยงที่จะเกิดฝีสมอง?
- ผู้ที่มีปัจจัยเสี่ยงที่จะเกิดฝีสมอง ได้แก่
- มีภูมิคุ้มกันต้านทานโรคต่ำ
- มีภาวะติดเชื้อเรื้อรังของเนื้อเยื่อ/อวัยวะในส่วนของศีรษะ เช่น หูน้ำหนวก ไซนัสอักเสบ เหงือกเป็นหนอง มีแผลติดเชื้อเรื้อรังที่หนังศีรษะ
- เป็นโรคเยื่อหุ้มสมองอักเสบติดเชื้อ
- เป็นโรคหัวใจแต่กำเนิดชนิดก่ออาการเขียวคล้ำ
- มีการติดเชื้อในกระแสโลหิต (ภาวะพิษเหตุติดเชื้อ)
- มีอุบัติเหตุที่สมอง
สรุป
โรคฝีสมองเป็นโรคที่อันตราย แต่โอกาสเกิดนั้นค่อนข้างยาก ถ้าเราดูแลตนเองให้แข็ง แรง หรือถ้ามีโรคประจำตัวที่เป็นภาวะติดเชื้อเรื้อรัง ก็ต้องรักษาควบคุมให้ดี เพื่อป้องกันภาวะแทรกซ้อน/ผลข้างเคียงที่อาจลุกลามเป็นฝีในสมองได้
